Les thématiques d'HADÈS
La ĉeftemoj de HADES
Six milles langues, ce sont six milles cultures et systèmes de pensées différents. Dix milliards d'individus, ce sont dix milliards de façons de voir les choses, de penser, de travailler ou de vivre en société. Reste à les découvrir.
La revue HADÈS, justement, aspire à faire découvrir des cultures et des points de vues inattendus. Pour cela, elle part à la rencontre d'hommes et de femmes de tous pays, puis les laisse s'exprimer sur un sujet donné. Car, qu'il s'agisse de soi, de politique, de travail, d'économie ou d'environnement, rien ne se fait ni ne se conçoit pareillement : un étudiant chinois, interrogé sur la constitution européenne, n'aura pas le discours de son collègue hongrois ; il apportera un éclairage nouveau, original, sur un sujet peut-être rebattu.
Ses mil lingvoj, tio estas ses mil kulturoj kaj penssistemoj malsamaj. Dek miliardoj da individuoj, tio estas dek miliardoj da manieroj kompreni la aferojn, pensi, labori aŭ vivi en socio. Malkovrindaj ili restas.
La revuo HADES, ĝuste rilate tion, ambicias malkovrigi kulturojn kaj vidpunktojn neatenditajn. Por tio, ĝi iras renkonte al viroj kaj virinoj el ĉiaj landoj, kaj lasas ilin esprimiĝi pri difinita temo. Ĉar, ĉu temas pri si mem, pri politiko, pri laboro, pri ekonomio aŭ naturprotektado, nenio same fariĝas aŭ konceptiĝas: ĉina studento, demandita pri la eŭropa konstitucio, ne samparolos, kiel lia hungara kolego; li alportos prilumon novan, originalan, pri temo eble tro pritraktita.
Cinq thématiques pour aborder le monde
HADÈS traitera de sujets transnationaux, intéressant tout un chacun indépendamment de sa nationalité. Plus précisément, HADÈS s'intéressera à cinq problématiques, universelles ou supposées telles. Notre but ? Étudier les rapports de l'homme à ses environnements : la nature, le travail, le pouvoir, le monde économique et l'individu lui-même.
- L'Homme et la nature. L'homme, s'il n'est qu'un animal évolué, dispose de pouvoirs sur la nature que l'animal n'a pas. Des pouvoirs quasi prométhéens, lui permettant de remodeler la nature à sa convenance. Ces pouvoirs sans cesse grandissants font naître de nouvelles questions, du moins dans le monde occidental. Et l'homme de s'interroger sur l'influence négative de ses actes, à l'heure des biotechnologies et du réchauffement climatique. Qu'en est-il ailleurs ? Comment les individus et les peuples, de par le monde, interagissent-ils avec la nature ? L'idolâtrent-ils ? L'industrialisent-ils ? La mettent-ils en cage ?
- L'Homme et le pouvoir. L'animal humain est éminemment social, voire politique, disait Aristote. Un animal dont les libertés sont régies et encadrées par les règles des collectivités auxquelles il appartient : la société, la famille, les groupes d'intérêt... Autant de communautés, plus ou moins étendues et dotées de lois. Comment ces règles de la vie en société sont-elles édictées, comment y réagit l'individu, comment compose-t-il avec des lois pas nécessairement compatibles entre elles, quand, par exemple, la tradition s'oppose à la loi officielle ? Certes, la liberté des uns s'arrête là où commence celle des autres. Mais savoir où se place la frontière n'en est pas moins difficile. Sans parler de la frontière entre société et individu...
Kvin temoj por alrigardi la mondon
HADES traktos pri transnaciaj temoj, interesantaj iun ajn sendepende de nacieco. Pli precize, HADES interesiĝos pri kvin problemaroj, universalaj aŭ supozataj tiaj. Nia celo? Esplori la rilatojn de la homo kun liaj ĉirkaŭmedioj: la naturo, la laboro, la povo, la ekonomia mondo kaj individuoj mem.
- La homo kaj la naturo. La homo, kvankam nur evoluinta besto, disponas pri povoj super la naturo, kiujn besto ne posedas. Povoj kvazaŭ prometeaj, kiuj al li ebligas remodli la naturon laŭ sia plaĉo. Tiuj povoj, senĉese kreskantaj, naskas novajn demandojn, almenaŭ en la okcidenta mondo. Kaj sekve sin demandas la homo pri la negativa influo de siaj agoj, epoke de la bioteknikoj kaj de la tutmonda varmiĝo. Ĉu ankaŭ aliloke? Kiel la individuoj kaj popoloj, tra la mondo, interagas kun naturo? Ĉu ĝin ili idolkultas? Ĉu ĝin ili industriigas? Ĉu ĝin ili enkaĝigas?
- La homo kaj la povo. La homa besto estas eminente socia, eĉ politika, diris Aristotelo. Besto, kies liberecoj estas regataj kaj enkadrataj de la reguloj de kolektivumoj, al kiuj li apartenas: socio, familio, saminteres-grupoj... Samnombraj komunumoj, pli-malpli ampleksaj kaj leĝprovizitaj. Kiel tiuj socivivaj reguloj estas dekretitaj, kiel al ili reagas la individuo, kiel li kompromisas kun leĝoj ne ĉiam akordiĝeblaj, kiam, ekzemple, tradicio kontraŭas oficialan leĝon? Certe ja, la libereco de iuj finiĝas tie, kie komenciĝas tiu de aliaj. Sed distingi, kie situas la limo ne pli facilas... Sen paroli pri la limo inter socio kaj individuo...
- L'Homme et l'économie. L'homme échange des biens et des services avec d'autres, sauf à avoir fait le choix de l'autarcie. Comment se déroulent ces échanges économiques ? Quelles formes prennent-ils à travers le monde et l'Histoire ? Troc ? Paiement en monnaie ? Échange sans contrepartie ou razzia ? Quelles méthodes d'échange coexistent, aujourd'hui, dans un monde où l'entreprise transnationale côtoie la SCOP ou la micro-entreprise individuelle et -ailleurs- remet en cause l'agriculture de subsistance ?
- L'Homme et le travail. Animal social, l'homme est aussi un animal actif : du matin jusqu'au soir, de la naissance jusqu'au trépas, il occupe ses mains et son esprit. Et trouve ainsi, si possible, sa place dans la société. Cette activité primordiale, quasi inévitable, comment est-elle vécue ici et ailleurs ? Comme l'individu la perçoit-il ? Comment les sociétés la gèrent-elles ?
- L'Homme et lui-même. Et si, dans cet être social, se cachait une solitude insurmontable ? L'homme, toute sa vie, ne pourra jamais percevoir le monde que par ses propres sens, au travers de ses propres schèmes référentiels. Ce monde est son monde. HADÈS, ici, mettra en évidence la singularité des perceptions de chacun face au monde.
- La homo kaj la ekonomio. La homo interŝanĝas posedaĵojn kaj servojn kun aliaj, krom se li elektis aŭtarcion. Kiel okazas tiuj ekonomiaj interŝanĝoj? Kiuj formojn ili alprenas tra la mondo kaj Historio? Senmona interŝanĝo? Kontraŭ monpago? Interŝanĝo sen kompensaĵo aŭ rabatako? Kiuj interŝanĝaj metodoj kunekzitas, nuntempe, en mondo kie transnaciaj entreprenoj ĉeas kooperativajn entreprenojn aŭ individuajn mikro-entreprenojn kaj -aliloke- endanĝerigas la vivtenan agrikulturon?
- La homo kaj la laboro. Socia besto, la homo estas ankaŭ aktiva besto: de matene ĝis vespere, de la naskiĝo ĝis forpaso, li okupas siajn manojn kaj menson. Kaj tiel li trovas, se eblas, sian lokon en la socio. Kiel tiu aktiveco gravega, kvazaŭ neevitebla, estas travivata ĉi tie kaj aliloke? Kiel individuo perceptas ĝin? Kiel la socioj administras ĝin?
- La homo kaj li mem. Kaj se, en tiu socia estaĵo, kaŝiĝus nesuperebla soleco? La homo, dum sia tuta vivo, ĉiam ajn povos percepti la mondon nur per siaj propraj sensoj, tra siaj propraj referenc-skemoj. Tiu mondo estas lia mondo. HADES, pri ĉi tio, videbligos la unikecon de ĉies perceptoj fronte al la mondo.
Cinq environnements, cinq thématiques, cinq problématiques... Chaque thématique d'HADÈS a trait à l'un des mondes entourant l'homme : l'environnement à proprement parler, le monde politique, le monde économique, le monde du travail et l'homme lui-même. Les hommes, parce
qu'ils sont tous en rapport avec ces mondes, se trouvent face des problèmes similaires. C'est donc en étudiant ces problèmes indifférents aux frontières qu'HADÈS ira à la rencontre des hommes et des peuples. Ceux-ci auront à nous apprendre, leurs problématiques étant les nôtres, au contexte près.
Kvin ĉirkaŭmedioj, kvin temoj, kvin problemaroj... Ĉiu temo de HADES rilatas al unu el la mondoj ĉirkaŭantaj la homon: la naturmedio laŭvorte, la politika kampo, la ekonomia sfero, la labor-mondo kaj la homo mem. La homoj, ĉar ili ĉiuj rilatas kun tiuj mondoj, frontas similajn problemojn. Do tiel esplorante tiuj problemojn spitantajn la landlimojn, HADES iras renkonte al la homoj kaj popoloj. Tiuj ĉi havos ion por komprenigi al ni, ĉar iliaj problemaroj estas niaj, krom pri la propra ĉirkaŭmedio.
Tradukis Laurent Vignaud